Actueel

In het tijdschrift Jurisprudentie Arbeidsrecht ('JAR'), aflevering 14, is de annotatie van onze advocaat Inge Arts gepubliceerd. De annotatie betreft de uitspraak van de rechtbank Gelderland van 24 augustus 2021 over een werkneemster van een ouderenzorginstelling die zich op LinkedIn uitliet over (het meewerken aan) het COVID-19 vaccinatiebeleid. Haar arbeidsovereenkomst werd door de kantonrechter ontbonden.

In de annotatie gaat Inge in op het snijvlak tussen het grondrecht vrijheid van meningsuiting en het beginsel van goed werknemerschap.

De gehele annotatie is te downloaden via onderstaande button.

Werknemer verschijnt, terwijl zij in afwachting is van een coronatest, op het werk. Na het krijgen van een positieve uitslag verschijnt zij opnieuw (weliswaar alleen buiten). Werkgever verzoekt de kantonrechter om de arbeidsovereenkomst te ontbinden op grond van ernstig verwijtbaar handelen. De kantonrechter oordeelt dat werknemer verwijtbaar heeft gehandeld, maar niet ernstig verwijtbaar. Ook is geen sprake van een verstoorde arbeidsverhouding, noch van disfunctioneren. De arbeidsovereenkomst blijft dus in stand.

Werkgevers zitten klem. Zij mogen hun werknemers niet verplichten te vaccineren en ook niet vragen naar de vaccinatiestatus, maar moeten wél een veilige werkomgeving garanderen. Werkgeversorganisaties vragen het kabinet daarom om helderheid te verschaffen.

Werkneemster van een zorginstelling heeft (grove) LinkedIn berichten geplaatst/gedeeld met betrekking tot COVID-19. In haar berichten waarschuwt zij voor de gevaren van vaccineren tegen COVID-19. Ook heeft zij berichten geplaatst/gedeeld die specifiek gericht zijn tegen mensen die meewerken aan het landelijke, en ook door haar werkgever (uit)gevoerde, (vaccinatie)beleid. Werkneemster noemt deze mensen (oorlogs)misdadigers die persoonlijk aansprakelijk zijn voor hun handelen. Ook bestempelt zij vaccineren als genocide en maakt zij de vergelijking met de Tweede Wereldoorlog en de jodenvervolging.

Hoewel de rechter van mening is dat werkneemster vrijheid van meningsuiting toekomt, gaat dit niet op voor haar grovere uitlatingen. Deze zijn volgens de rechtbank als emotioneel, veroordelend en beledigend aan te merken. Dergelijke uitlatingen had werkneemster als ‘goed werknemer’ niet publiek mogen maken. De rechtbank ontbindt de arbeidsovereenkomst vanwege verwijtbaar handelen van werkneemster, onder toekenning van de transitievergoeding.

Vanwege de financiële gevolgen van de coronamaatregelen, wijzigt de werkgever eenzijdig de arbeidsvoorwaarden van zijn werknemers. De wijzigingen betreffen het uitstellen van salarisverhogingen en het beperken van vakantiedagen.

De kantonrechter overweegt dat een werkgever slechts een beroep kan doen op een eenzijdig wijzigingsbeding, indien hij bij wijziging een zodanig zwaarwichtig belang heeft dat het belang van de werknemer(s) dat door die wijziging wordt geschaad, daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.

De kantonrechter oordeelt na een belangenafweging dat de werkgever de arbeidsvoorwaarde betreffende de salarisverhoging eenzijdig mocht wijzigen. Voor het beperken van de vakantiedagen geldt dat niet.

De bericht- en regelgeving rondom de COVID-19 vaccinaties is sterk aan veranderingen onderhevig. Eind 2020 leek het ontzeggen van toegang tot de werkplek van een niet gevaccineerde werknemer nog onmogelijk, maar uit het advies van de Gezondheidsraad van 4 februari j.l. blijkt dat er, binnen de kaders van de wet, op het gebied van het indirect verplichten van werknemers tot vaccineren onder strikte voorwaarden toch steeds meer mogelijkheden voor werkgevers lijken te bestaan.

Het kabinet heeft wederom een wijzigingen voor het tweede en het derde tijdvak van de NOW-3 aangekondigd. Het vergoedingspercentage stijgt voor beide tijdvakken naar 85% en voor het overige blijft het derde tijdvak, in tegenstelling tot wat eerder was aangekondigd, gelijk aan het tweede tijdvak.

Verschillende Europese landen hebben, na de sluiting van scholen en kinderdagverblijven, maatregelen getroffen om werkende ouders te ontlasten. België en Duitsland hebben extra betaald verlof toegekend. De vakbonden doen een dringend beroep op de Nederlandse regering om ook in Nederland op korte termijn maatregelen te treffen. Daarbij kan worden gedacht aan het toekennen van (betaald) calamiteitenverlof en compensatie van werkgevers door het UWV.

Werknemer heeft meermaals gelogen over zijn vakantiebestemming en ter onderbouwing van zijn verhaal een vervalst reisdocument overgelegd. Ondanks zijn langdurige (30 jaar) onberispelijke dienstverband wordt het verzoek van zijn werkgever tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst wegens ernstig verwijtbaar handelen (e-grond) toegewezen. Vanwege het ernstig verwijtbaar handelen van de werknemer komt hem geen transitievergoeding toe.

De NOW-2 biedt geen mogelijkheden om van de vereisten af te wijken. Ook de rechter maakt hierop geen uitzondering. De peildata en aanvraagvereisten zijn aldus harde vereisten waaraan voldaan moet worden. Daarbij komt de aanvraag voor rekening en risico van de aanvrager. Ook bij het gebruik van een derde, zoals een accountant, blijft de aanvrager eindverantwoordelijk voor de aanvraag.