In de praktijk zien wij vaak dat een werkgever moeite heeft met het re-integreren van een werknemer in een functie die is of komt te vervallen. De werkgever dient telkens actief passende arbeid aan te bieden aan zijn zieke werknemer, ondanks de vervallen functie. Aansluiting bij de oorspronkelijke functie is hierbij het uitgangspunt. Aan de hand van de meest gestelde vragen in de praktijk rondom re-integratie bij een vervallen functie, geven wij de werkgever handvatten om te voldoen aan zijn re-integratieverplichtingen.

Wanneer is er sprake van een vervallen functie?

Het vervallen van een arbeidsplaats/functie binnen een bedrijf kan verschillende aanleidingen hebben zoals bijvoorbeeld een reorganisatie, werkvermindering, een gedeeltelijke bedrijfsbeëindiging of een bedrijfsverhuizing. Van belang is dat de functie structureel is komen te vervallen. Het feit dat de werkgever tijdelijk een andere werknemer in de oorspronkelijke functie van de zieke werknemer heeft aangesteld, is geen geldige reden voor het niet hoeven te herplaatsen van de zieke werknemer of het niet laten terugkeren van de werknemer in zijn/haar eigen functie.

Wat is het uitgangspunt bij ziekte en een vervallen functie?

Wanneer de functie van een werknemer vervalt, blijft het dienstverband met de zieke werknemer bestaan. Dit vanwege het aan ziekte gekoppelde opzegverbod. Vanwege de op een werkgever rustende re-

integratieverplichtingen moet de werkgever in een situatie van inkrimping of reorganisatie vervolgens actief zoeken naar mogelijkheden om een werknemer met functionele beperkingen toch aan het werk te houden. Bij ziekte geldt als uitgangspunt terugkeer in de eigen functie bij het eigen bedrijf. Dit wordt ook wel het eerste spoortraject genoemd.

Welke re-integratieverplichtingen rusten op werkgever en werknemer?

De werkgever moet enerzijds de re-integratie van de zieke werknemer bevorderen en passende arbeid aanbieden. De re-integratieverplichtingen van de werkgever (en werknemer) zijn te vinden in de wet, beleidsregels en regelingen, werkwijzer(s), de jurisprudentie, toepasselijke branche- of sectorgewijze afspraken en andere (zoals in de arbeidsovereenkomst of handboek opgenomen) afspraken. Anderzijds dient de werknemer actief mee te werken aan de re-integratie. Indien de werkgever passende arbeid aanbiedt, moet de werknemer deze als goed werknemer accepteren. Naarmate de periode van ongeschiktheid tot werken langer duurt, mag van de werknemer een ruimere opstelling worden verwacht met betrekking tot het aanvaarden van passende arbeid. De werknemer kan ook zelf ander passend werk binnen het bedrijf voorstellen. Ga hier, als werkgever, positief op in of wijs dit voorstel gemotiveerd af.

Terugkeer in de eigen functie is niet mogelijk, wat nu?

Terugkeer in de eigen functie is het uitgangspunt. Lukt dit niet? Dan gaat gedeeltelijke vervulling van de bedongen arbeid (de oorspronkelijke functie) voor op passende arbeid in een andere functie. Het is aan de werkgever om actief passende arbeid aan te bieden, te zoeken en te bemiddelen binnen de eigen organisatie.

Wat is passende arbeid?

Passende arbeid is arbeid die naar de krachten en bekwaamheden van de werknemer zijn berekend. Houd hierbij rekening met de gezondheidstoestand, het arbeidsverleden, de opleiding, het loon, de afstand tot het werk en de persoonlijke eigenschappen en arbeidsmogelijkheden van de werknemer.

Hoever gaat de verplichting om passende arbeid aan te bieden?

De werkgever moet nagaan of een andere functie passend kan worden gemaakt, bijvoorbeeld door middel van technische/organisatorische aanpassingen of via scholing. Van de werkgever kan worden verlangd dat hij de arbeidsorganisatie of arbeidsverdeling wijzigt dan wel aanpast om de werknemer te kunnen herplaatsen. Hierbij is niet relevant of er vacatures zijn. In het uiterste geval en indien mogelijk dient de werkgever een nieuwe functie binnen de organisatie te creëren.

Wat als hervatting in de eigen of aangepaste arbeid in het bedrijf niet lukt/kan?

Wanneer hervatting in de eigen of passende functie binnen een redelijke termijn niet mogelijk is, moet er naar arbeid van een zo hoog mogelijk functieniveau worden gezocht bij een ander bedrijf. Dit wordt het tweede spoortraject genoemd. Stel hiervoor een re-integratieplan op en stem dit af met de bedrijfsarts. Een bedrijfsarts adviseert een tweede spoortraject in het eerste ziektejaar overigens niet snel. Meestal wordt het pas bij de eerstejaarsevaluatie geadviseerd.

Tips voor de praktijk:

–        Informeer de zieke werknemer schriftelijk over de gevolgen die de reorganisatie voor zijn functie heeft;

–        Passende arbeid aanbieden is niet het (enkel) wijzen op vacatures in het bedrijf. Stel je als werkgever actief op bij de zoektocht naar passende arbeid;

–        De bedrijfsarts kan beoordelen of werkzaamheden passend zijn of niet. Volg deze beoordeling op;

–        Schakel een arbeidsdeskundige in om door middel van arbeidsdeskundig onderzoek de re-integratiemogelijkheden in kaart te brengen;

–        Betrek ook tijdelijke dienstverbanden van andere werknemers of arbeidsplaatsen die door uitzendkrachten worden bezet bij de inventarisatie voor de herplaatsingsmogelijkheden;

–        Benoem duidelijk dat de werknemer passende werkzaamheden verricht in het kader van de re-integratie en leg dit telkens schriftelijk vast;

–        Behoud een redelijke opstelling naar de werknemer en communiceer met elkaar;

–        Spreek de werknemer aan in geval van tekortkomingen in de re-integratie en leg sancties op daar waar een werknemer de op hem/haar rustende re-integratieverplichtingen schendt;

–        Kom gemaakte afspraken na.

De re-integratieverplichtingen van de werkgever gaan ver in het geval van een zieke werknemer waarvan de functie is komen te vervallen. Het vervallen van de functie is geen excuus om de werknemer niet (goed of actief) langer in zijn of haar eigen functie te laten re-integreren. In geval van een conflict of een vastgelopen re-integratie is het verstandig om de hulp van experts in te roepen.

Heeft u nog vragen naar aanleiding van dit artikel of heeft u zelf te maken met een zieke werknemer waarvan de functie is of vervallen? Neem dan contact met ons op, wij adviseren u graag.