1. Zelfbeschikking
Bij mediation hebben partijen zelf de regie over de uitkomst. Bij een rechtszaak bijvoorbeeld neemt de rechter de beslissing.
2. Vrijwilligheid
Alle partijen, dus ook de mediator, nemen vrijwillig deel aan de mediation, zonder druk of dwang. Vrijwilligheid betekent ook dat zowel de partijen als de mediator het mediationproces op elk moment kunnen beëindigen.
3. Vertrouwelijkheid
Alles wat tijdens, maar ook na afloop van de mediation mondeling of schriftelijk aan de orde komt, is vertrouwelijk. Partijen kunnen niet effectief tot een oplossing van hun conflict komen als zij niet open en vrij met elkaar kunnen communiceren.
In de mediationovereenkomst is een geheimhoudingsverklaring opgenomen waarin partijen verklaren dat ze geen mededelingen zullen doen over wat er tijdens de mediation is besproken. Soms wordt bij een mediation een deskundige ingeschakeld, bijvoorbeeld een advocaat of een fiscalist. De deskundige ondertekent dan een aparte geheimhoudingsverklaring.
De geheimhoudingsplicht heeft betrekking op dat wat tijdens de mediation aan de orde is gekomen en niet op informatie die voorafgaand aan de mediation bekend was of los van de mediation achterhaald kan worden.